Nguyên nhân gà chết đột ngột là vấn đề cấp bách đối với bất kỳ người chăn nuôi. Hiện tượng này có thể xuất phát từ nhiều yếu tố, từ các bệnh lý nguy hiểm như cúm gia cầm, dịch tả, hay các vấn đề về môi trường sống, thức ăn và nước uống. Hiểu rõ các nguyên nhân này sẽ giúp bạn chủ động phòng ngừa, đưa ra biện pháp xử lý kịp thời để bảo vệ đàn gà và duy trì hiệu quả chăn nuôi, cùng ConGaDen khám phá!
Các bệnh truyền nhiễm cấp tính – Kẻ thù thầm lặng
Một trong những nguyên nhân gà chết đột ngột hàng đầu chính là sự bùng phát của các bệnh truyền nhiễm cấp tính. Cúm gia cầm, Newcastle hay còn gọi là bệnh Gumboro giả, Gumboro bệnh truyền nhiễm Bursal, hoặc Marek là những ví dụ điển hình. Các mầm bệnh này, dù là virus hay vi khuẩn, đều có khả năng lây lan nhanh chóng, gây tổn thương nặng nề cho các cơ quan nội tạng của gà, khiến chúng suy kiệt nhanh chóng.
Khi dịch bệnh bùng phát, số lượng gà chết sẽ tăng lên đột biến chỉ trong thời gian ngắn. Virus cúm gia cầm, chẳng hạn, gây chết hàng loạt trong vài giờ đồng hồ. Bệnh Newcastle cũng gây tỷ lệ tử vong rất cao, kèm theo các triệu chứng hô hấp, thần kinh. Điều đáng nói, những bệnh này thường khó kiểm soát một khi đã xuất hiện trong đàn, đòi hỏi các biện pháp can thiệp khẩn cấp.
Ngộ độc thức ăn – Nguyên nhân gà chết đột ngột
Ngộ độc là một nguyên nhân gà chết đột ngột mà nhiều người nuôi thường bỏ qua hoặc khó nhận biết. Có nhiều nguồn gây ngộ độc khác nhau, từ thức ăn bị nấm mốc, nhiễm độc tố như aflatoxin, đến việc gà ăn phải các loại hóa chất độc hại. Thức ăn nhiễm độc tố nấm mốc là vấn đề phổ biến, đặc biệt khi bảo quản không đúng cách trong môi trường ẩm ướt.
Ngoài ra, gà có thể vô tình ăn phải thuốc trừ sâu, thuốc diệt chuột, hoặc các hóa chất vệ sinh chuồng trại nếu chúng không được cất giữ cẩn thận. Ngay cả việc dùng thuốc kháng sinh hoặc thuốc bổ sung quá liều cũng dẫn đến ngộ độc cấp tính. Triệu chứng ngộ độc thường là co giật, run rẩy, khó thở, suy hô hấp, sau đó tử vong. Để phòng tránh, cần kiểm tra kỹ chất lượng thức ăn, đảm bảo thức ăn được bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát..
Yếu tố môi trường và stress – Gánh nặng cho sức khỏe gà
Môi trường sống không phù hợp cùng với stress cũng là nguyên nhân gà chết đột ngột đáng kể. Nhiệt độ chuồng trại quá cao hoặc quá thấp, đặc biệt là vào những thời điểm giao mùa, nắng nóng gay gắt hoặc rét đậm, gây sốc nhiệt hoặc hạ thân nhiệt cấp tính cho gà. Gà là loài rất nhạy cảm với sự thay đổi nhiệt độ đột ngột, chúng dễ bị suy kiệt, dẫn đến tử vong nhanh chóng nếu không được điều chỉnh môi trường kịp thời.
Mật độ nuôi quá dày đặc, thiếu không gian cho gà di chuyển, thiếu ánh sáng tự nhiên, hoặc hệ thống thông gió kém sẽ tạo ra môi trường ô nhiễm, tích tụ khí độc như ammoniac. Điều này không chỉ gây stress cho gà mà còn làm suy yếu hệ hô hấp, tạo điều kiện cho các bệnh khác phát triển. Tiếng ồn lớn, sự xáo trộn liên tục trong chuồng cũng gây căng thẳng cho gà, làm giảm sức đề kháng.
Chấn thương tai nạn – Nguyên nhân gà chết đột ngột
Chấn thương và tai nạn là một nguyên nhân gà chết đột ngột không thể lường trước được, nhưng lại khá phổ biến, đặc biệt trong các mô hình nuôi thả hoặc chuồng trại không đảm bảo an toàn. Gà có thể bị chết do các va chạm mạnh, ví dụ như bị đè bởi các vật nặng, bị kẹt trong chuồng, hoặc bị té ngã từ độ cao. Trong các đàn gà nuôi chung, việc đánh nhau giành địa bàn hoặc tranh giành thức ăn cũng dẫn đến chấn thương nghiêm trọng, gây xuất huyết nội tạng, gãy xương, hoặc tổn thương não, dẫn đến cái chết bất ngờ.
Ngoài ra, sự tấn công từ các loài động vật săn mồi như chó, mèo, rắn, chuột hoặc các loại chim ăn thịt cũng là mối đe dọa thường xuyên. Dù chuồng trại có kiên cố đến mấy, vẫn có những lỗ hổng mà kẻ thù lợi dụng để xâm nhập. Những vết thương do vật dữ cắn xé thường rất nghiêm trọng, gây mất máu nhanh chóng hoặc nhiễm trùng cấp tính.
>> Xem thêm: Bệnh ký sinh trùng đường máu ở gà – Cách điều trị từ A-Z
Sai lầm trong dinh dưỡng – Hậu quả chết người
Chế độ dinh dưỡng không hợp lý cũng là nguyên nhân gà chết đột ngột mà nhiều người nuôi ít để ý. Thiếu hụt các vitamin, khoáng chất thiết yếu trong khẩu phần ăn có thể dẫn đến suy nhược cơ thể, giảm khả năng miễn dịch, khiến gà dễ bị tấn công bởi các mầm bệnh. Ví dụ, thiếu vitamin K gây xuất huyết nội tạng, thiếu vitamin B1 dẫn đến các vấn đề thần kinh.
Nước uống bẩn, thiếu nước uống hoặc nguồn nước bị nhiễm khuẩn là một sai lầm nghiêm trọng khác. Nước đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong quá trình trao đổi chất của gà. Thiếu nước hoặc nước không đảm bảo vệ sinh gây mất nước nghiêm trọng, rối loạn điện giải, dẫn đến suy kiệt tử vong. Đặc biệt, gà con rất nhạy cảm với việc thiếu nước. Cần đảm bảo gà luôn có đủ nước sạch để uống.
Kết luận
Hiểu rõ nguyên nhân gà chết đột ngột là bước quan trọng để bảo vệ đàn gia cầm khỏi những rủi ro không mong muốn. Dù là do bệnh truyền nhiễm, ngộ độc, yếu tố môi trường hay các vấn đề nội tạng, mỗi nguyên nhân đều đòi hỏi những biện pháp phòng ngừa riêng biệt. Để cập nhật thêm kiến thức chuyên sâu về chăn nuôi gà, các bệnh thường gặp, đừng quên truy cập trang web ConGaDen nhé!
